Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác
Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác là gì? có phức tạp không? bạn đang tìm hiểu về nó hãy đọc bài viết này. Cảm giác của con người được điều khiển bởi một hệ thống vô cùng phức tạp được lập trình và dần hoàn thiện nhờ quá trình không ngừng phát triển và tiến hóa. Có 3 loại dẫn truyền khác nhau: Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác, đường dẫn truyền vận động và cuối cùng là đường dẫn truyền liên hợp.
ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN THẦN KINH CẢM GIÁC RẤT QUAN TRỌNG!
Cảm giác của chúng ta được chia làm nhiều loại khác nhau. Có cảm giác nông ở ngoài da, cũng có cảm giác dâu bên trong cơ thể. Hoặc cảm giác được chi phối bởi ý thực và cảm giác vô thức. Để não bộ cảm nhận và đáp ứng tốt các cảm giác này, các đường truyền dẫn cảm giác là vô cùng quan trọng. Xét về đường cảm giác chung, chúng bao gồm 3 chặng chính là 3 loại neuron tiếp giáp nhau theo tuần tự ở hạch gai, ở tủy hoặc hành não và ở nhân đồi thị trên não.
Cụ thể là:
- Chặng 1: từ hạch dai tới tủy hay hành não.
- Chẳng 2: tiếp tục ở tủy/hành não chạt tới đồi thị.
- Chẳng 3: chạy từ đồi thị tới vỏ của đại não.
Sau đây, chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu một số thông tin chi tiết hơn về các loại đường truyền dẫn cảm giác nông ngoài da và các cảm giác sâu dưới da. Cùng Shika Massage Chair tìm hiểu để có được cái nhìn chính xác và chuyên sâu hơn về kiến thức này nhé!
1. Các đường dẫn truyền thần kinh cảm giác nông ngoài da.
Để dễ hiểu và theo dõi, các nhà khoa học đã chia các đường truyền dẫn này thành 3 loại. Bao gồm đường truyền cảm giác đau-nóng-lạnh; đường truyền từ xúc giác thô sơ và đường truyền những cảm giác tinh tế, phức tạp hơn.
– Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác đau-nóng-lạnh:
Đường truyền dẫn này bao gồm nhiều sợi ngắn nối từ hạch gai qua rễ sau của thần kinh tủy tới vùng keo Rolando ở sừng sau. Từ đây, một bó cung sẽ được tạo ra từ các sợi bắt chéo đường giữa của mép xá sau sang cột trắng bên cạnh. Bó cung này sẽ kéo ên đồi thị và vỏ não.
– Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác từ xúc giác thô sơ:
Gồm có rất nhiều các sợi nhỡ bắt đầu tè hạch gai theo rễ sau vào tủy. Rồi qua vùng viền Liseuer tới cột keo Rolando ở tâng tủy cao hơn. Các sợi này tiếp tục bắt chéo đường giữa rồi qua mép xám trước sang tới cột trắng tạo nên một bó cung phía trước gần giống như bó cung truyền cảm giác nóng-lanh-đau. Bó cung này kéo qua thân não rồi lên đồi thị, tới vỏ não.
Hai đường truyền này dành cho những cảm giác không chuyên biệt ở mức độ nông. Nên chúng được gọi với cái tên bó Dejerine hay là bó gai đồi.
– Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác tinh tế:
Đường truyền thứ ba mà chúng ta cần nhắc tới đó là đường truyền các xúc giác tinh tế. Các xúc giác được nhận biết bằng cách sờ mó, rất rõ ràng và xác định. Đường truyền này bao gồm rất nhiều sợi dài có nhiều myeline bao bọc. Chúng cho phép tốc độ truyền dẫn nhanh hơn. Chúng đi theo đường cảm giác chuyên sau một cách có ý thức. Các sợi này không đi theo các đường truyền thống nhiệt. Vì thế mà trong hội chứng phân ly cảm giác, khi bệnh nhân xuất hiện chứng mất cảm giác đau hay nóng lạnh. Thì những cảm giác tinh tế từ xúc giác khi sờ mó vẫn tồn tại.
2. Các đường dẫn truyền thần kinh cảm giác sâu.
Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác sâu có thể có ý thức hoặc vô thức. Chúng truyền dẫn những cảm giác từ dâu trong cơ xương, khớp của cơ thể. Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ phân chia cụ thể làm 2 dạng: có ý thức và vô thức, như sau:
– Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác sâu có ý thức:
Đường này bao gồm nhiều sợi dài nối từ hạch gai rễ sau tới tủy ở cột trắng sau. Các sợi này tạo nên 2 bó: Bó Goll và bó Burdach.
- Bó Goll là bó thon có vai trò truyền dẫn cảm giác sâu ở các chi dưới.
- Bó Burdach hay còn gọi là bó chêm, năm bên ngoài bó thon, giữ nhiệm vụ truyền dẫn cảm giác ở các chi trên.
Hai bó này đi lên tới hành não trong các nhân Goll, Burdach và fonMonakov. Từ đó, các sợi vắt chéo đường giữa và tạo ra bó cảm giác trong. Hay còn gọi là dải Ren giữa. Dải này qua cầu não, trung não và đi tới đội thị rồi lên vỏ não.
– Đường dẫn truyền thần kinh cảm giác sâu vô thức:
Đường truyền dẫn này làm nhiệm vụ truyền tải các cảm giác về độ căng cứng của dây chằng, gân, cơ và khớp khi con người giữa tư thế hoặc phản xạ giữ tư thế. Đường này phải đi qua tiểu não, bao gồm 2 bó:
- Bó Gower (hay còn gọi là bó tiểu não trước/bó tiểu não chéo): Bao gồm các sợi kéo dài từ hạch gai đi theo rễ sau dây thần kinh sống tiến vào phần nền sừng sau của tủy. Tiếp đó, các sợi này bắt chéo đường giữa rồi ra bên rìa của cột trắng. Chúng tạo nên bó Gower. Bó này tiếp tục tiến lên qua hành não, cầu não rồi vòng quanh cuống tiểu não trên để có thể chạy bào tiểu não qua một van có tên là Vieussens để tới thùy giun. Tiếp đó, bó này đi vào nhân đỏ của trung não, tiến lên đồ thị và vỏ não.
- Bó Flechsig (hay có tên là bó tiểu não sau/bó tiểu não thẳng) Bó này được hình thành từ các sợi nối từ hạch gai theo rễ sau của thần kinh sống tới cột Clake. Từ đây, các sợi này chạy thẳng lên cột trắng bên cùng phía để tạo thành bó Flechsig. Khi tới hành não, bó Flechsig chạy chếch ta ngoài rồi tạo nên một thể dạng thừng và cuống tiểu não dưới. Nhờ đó, nó có thể chạy vào tiểu não và thùy giun. Tiếp theo, các sợi tới nhân trám, nhân mái rồi chạy qua cuống tiểu não trên. Sau đó, vắt chéo đường giữa (tạo thành mép Wernekink) tiến vào trung não. Từ đây, nó tới nhân đỏ của bên đối diện rồi mới di lên đồi thị và vỏ não.
Các đường dẫn truyền thần kinh cảm giác này sẽ giúp chúng ta truyền tải các tín hiệu về hệ thần kinh trung ương. Nhờ đó mà não bộ có thể cảm nhận và điều tiết phản ứng kịp thời. Trên đây chỉ là những thông tin sơ lược. Để tìm hiểu cặn kẽ về vấn đề này, chắc hẳn chúng ta còn cần dành ra khoảng thời gian không nhỏ để nghiên cứu các tài liệu khác …
Nguồn: banghemassagetoanthan.com
